مواضع نامزدهای مطرح در رقابت های انتخاباتی ریاست جمهوری آمریكا كه بیشتر در واكنش به تحولات برنامه صلح آمیز هسته ای ایران و از نوع تهدید به ماجراجویی احتمالی نظامی غرب تا تغییر نظام حكومتی است؛ در نوشتار حاضر فهرست شده اند:

1- 'باراك اوباما'، رییس جمهوری و نامزد حزب حاكم دموكرات:

تنها نامزد حزب دموكرات با توجه به اینكه در حال حاضر عهده دار مسئولیت قوه مجریه بوده و برای باقی ماندن در این منصب برای دومین دوره تلاش می كند؛ نظرات خود را با ملاحظات بیشتری نسبت به دیگر نامزدها كه همگی از حزب جمهوریخواه هستند؛ بیان كرده است. كه این دیدگاه ها به صورت سیاست و خط مشی توسط واشنگتن به اجرا گذاشته شده اند.

اوباما در شرایطی قدم به كاخ سفید گذاشت كه در مبارزات دوره قبلی انتخابات ریاست جمهوری آمریكا از گشایش باب مذاكرات با ایران 'بدون پیش شرط' سخن گفته بود، وی در نخستین پیام نوروزی خود در سال 1388 اعلام كرد كه دولتش به دنبال تعامل با ایران بر پایه احترام متقابل است.

با این وجود؛ دولت دموكرات اوباما در پی تحولات پس از نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران؛ خط مشی خود را در این خصوص آشكارا تغییر داد و متعاقبا مواضع ضد ایرانی خود در قضیه برنامه هسته ای را تشدید كرد.

در موضوع برنامه هسته ای ایران، با توجه به این كه دولت آمریكا یكی از اعضای مذاكره كننده در گروه موسوم به '1+5' است؛ به صورت مستقیم در این خصوص درگیر بوده و با استفاده از جایگاه سنتی خود در سازمان ملل متحد و نزد اعضای غربی این گروه؛ بر طرفهای مستقل یعنی چین و روسیه اعمال فشار كرده است.

فشارهای آمریكا بر جمهوری اسلامی ایران طی سال های اخیر از طریق تصویب قوانین یك جانبه علیه برنامه های دفاعی، نظام بانكی و اقتصادی ایران و تلاش برای تعمیم آنها از طریق سازمان ملل صورت گرفته است و افزودن شعاع دایره تحریم ها به صنایع پتروشیمی، هواپیمایی ملی ایران و بانك مركزی را می توان در چارچوب سیاست جاری كاخ سفید تفسیر كرد.

افزون بر این، به نظر می رسد دولت آمریكا در تلاش خود برای اخلال در برنامه هسته ای ایران اقدام به ارسال بدافزارهای رایانه ای كرده و در ترور كارشناسان تاسیسات اتمی ایران نیز نقش داشته است، در این میان، دولت اوباما همواره از قرار داشتن گزینه اقدام نظامی روی میز تصمیم گیری سخن گفته و در عین حال اظهار داشته كه كانون خط مشی خود را بر رویكرد دیپلماتیك برای فشار بر ایران متمركز كرده است.

2) 'نیوت گینگریچ'، رییس سابق مجلس نمایندگان و نامزد حزب جمهوریخواه:

گینگریچ خواستار ایجاد اختلال در برنامه هسته ای ایران از طریق اقدامات مخفیانه شامل ترور دانشمندان و اقدام از طریق فضای مجازی شده و از گزینه نظامی به عنوان آخرین چاره دفاع كرده است. رییس سابق كنگره ماه فوریه در جریان یك مباحثه انتخاباتی اظهار داشت از اقدام رژیم اسراییل علیه آنچه كه وی 'تهدید ایران' نامید حمایت می كند.

وی همچنین خواستار تغییر نظام حكومتی ایران شده و اعلام كرده چنانچه در انتخابات پیروز شود، صندوقی برای حمایت از گروههای معاند و معارض ایجاد خواهد كرد.

باز گذاشتن دست دستگاه های جاسوسی آمریكا در قبال ایران، قطع صادرات نفت به ایران و برپایی جنگ اقتصادی با هدف فروپاشی از دیگر وعده های انتخاباتی این كاندیدای جمهوریخواه است.

3) 'ران پائول'، نماینده جمهوریخواه كنگره از ایالت تگزاس:

این نامزد انتخاباتی به صراحت مخالفت خود را با ماجراجویی نظامی علیه ایران بیان كرده و در یك مباحثه با دیگر نامزدهای حزب جمهوریخواه در ماه نوامبر نسبت به دور زدن كنگره برای ارتكاب چنین اقدام احتمالی هشدار داده است.

وی با یادآوری این كه میان تبلیغات جاری علیه ایران و آنچه كه علیه قدرت نظامی فرضی عراق انجام شد؛ مشابهت بسیاری می بیند، سیاست جاری دولت آمریكا علیه برنامه هسته ای ایران را 'جنگ افروزی' نامیده است.

4) 'میت رامنی'، فرماندار سابق ایالت ماساچوست و نامزد حزب جمهوریخواه:

این نامزد انتخاباتی اعلام كرده است كه برای جلوگیری از پیشرفت برنامه هسته ای ایران به مجموعه ای از اقدامات اقتصادی، دیپلماتیك و یا نظامی متوسل خواهد شد.

رامنی برای تهییج افكار عمومی آمریكا ادعا كرده است: 'اگر باراك اوباما مجددا انتخاب شود، ایران به سلاح اتمی دست پیدا می كند.' وی كه در یك مناظره انتخاباتی در ماه نوامبر سخن می گفت، بر ادعای خود افزود: 'چنانچه من را به عنوان رییس جمهوری بعدی انتخاب كنید، آنها (ایران) سلاح اتمی نخواهند داشت.'

رامنی علاوه بر حمایت از تحریم های اقتصادی بیشتر، خواستار همكاری با مخالفان نظام وترغیب آنها به تغییر حكومت در ایران شده است به طوریكه در یكی از مناظره های مربوط به مراحل اول رقابت های انتخاباتی تاكید كرد كه دولت آمریكا باید از مخالفان حكومت در ایران به صورت مخفیانه پشتیبانی كند.

این نامزد جمهوریخواه همچنین در یك مناظره انتخاباتی در ماه ژانویه با اشاره به اهمیت آبراه تنگه هرمز برای انتقال حامل های انرژی، از آنچه كه كاهش توان نیروی دریایی آمریكا در خلیج فارس نامیده، اظهار نگرانی كرده است.

به اذعان رامنی، بهتر است به ایران تفهیم شود كه گزینه های نظامی برای بازداشتن آن از دستیبابی به سلاح هسته ای 'نه تنها بر روی میز بلكه در دستان ما قرار دارد'.

5) 'ریك سانتوروم'، نامزد حزب جمهوریخواه:

این عضو سابق مجلس سنا خواستار همكاری دولت آمریكا با رژیم اسراییل برای انجام حملات پیش دستانه علیه تاسیسات هسته ای ایران شده و مانند 'رامنی' شعار برقراری تحریم های شدیدتر و حمایت دولت آمریكا از گروههای به اصطلاح حامی مردم سالاری در ایران را سر داده است.

وی در ماه نوامبر 2011 توقفی در ایالت 'آیووا' در جریان سفر تبلیغاتی داشت و در آن با 'رزمندگان دشمن' توصیف كردن دانشمندان هسته ای ایران؛ آنها را به زعم خود مانند طالبان و القاعده توصیف كرد كه می توانند اهداف بالقوه ای برای عملیات تروریستی باشند.

در 22 ژانویه 2012 سانتوروم در یك گردهمایی انتخاباتی در ایالت 'فلوریدا' گفت كه در صورت ورود به كاخ سفید 'موضع تهاجمی' علیه ایران اتخاذ می كند، وی كه ظاهرا از شعارهای هوادارانش به وجد آمده بود، ادامه داد: 'به دولت ایران به روشنی اعلام می كنم یا تاسیسات (هسته ای) خود را باز كنید و برنامه هسته ای را برچینید، یا ما آن را برای شما برمی چینیم!'

در ماه فوریه نیز وی در یك مناظره انتخاباتی از سابقه خود در موافقت با لایحه ای سخن گفته بود كه به موجب آن برنامه هسته ای ایران تحریم شده بود.

6 - 'میشله بكمن'، نماینده جمهوریخواه كنگره:

بكمن كه در 4 ژانویه 2012 از تلاش برای كسب نامزدی حزب جمهوریخواه كناره گیری كرد، خواستار محاصره دریایی بنادر ایران و افزایش عملیات اطلاعاتی علیه ایران و اجرای تحریم های اقتصادی 'خرد كننده' شده بود.

اگر چه بكمن خود را متعهد به جنگ با ایران اعلام نكرده بود؛ ولی گفته بود كه بهتر است پنتاگون یك طرح جنگی به عنوان آخرین اقدام در دست داشته باشد.

خانم بكمن از نفوذ ایران بر كشورهای منطقه نیز اظهار نگرانی كرده و سال 2007 در مصاحبه با نشریه 'سنت كلاد تایمز' ادعا كرده بود كه ایران طرحی برای تقسیم عراق و تحت كنترل در آوردن نیمی از آن كشور در دست دارد و او همچنین در مواردی با الفاظ موهن رییس جمهوری اسلامی ایران را خطاب قرار داده است.

7) 'جان هانتسمن'، جمهوریخواه:

سفیر پیشین آمریكا در پكن در 6 ژانویه 2012 از رقابت های انتخاباتی عقب نشینی كرد، وی از دولت چین خواسته بود تا با دولت آمریكا در تحریم ها همراهی كند و در عین حال اذعان داشته كه تحریم ها مانع از پیشرفت برنامه هسته ای ایران نخواهد شد.

هانتسمن در نوامبر 2011 در مصاحبه با شبكه 'سی.ان.ان' با تكرار این اعتراف پیشنهاد كرد كه از اقدام نظامی برای توقف آنچه كه وی برنامه هسته ای نظامی ایران دانست؛ استفاده شود، این دیپلمات سابق در ماه اكتبر از تمایل خود برای استفاده از قوه قهریه علیه برنامه هسته ای صلح آمیز ایران سخن گفته بود.

8) 'ریك پری'، فرماندار جمهوریخواه تگزاس:

پری در 19 ژانویه 2012 انصراف خود را از نامزدی از سوی حزب جمهوریخواه اعلام كرد و پیش از آن از دولت واشنگتن خواسته بود كه بانك مركزی ایران را تحریم كند.

وی در نوامبر 2011 در مصاحبه با شبكه 'ای.بی.سی' گفته بود كه اقدام نظامی برای بازداشتن ایران از دستیابی به سلاح اتمی را از نظر دور نخواهد داشت، به گفته پری، آمریكا در برابر ایران فقط گزینه های بد را در اختیار دارد.

مانند 'رامنی' و 'گینگریچ'، پری از تغییر حكومت در ایران حمایت كرده بود. او معتقد است كه 'اوباما' در سال 2009 و متعاقب شورش های پس از انتخابات ریاست جمهوری فرصت بركناری حكومت در تهران را از دست داده داد.

رامنی، دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری آمریكا نیز از اقدام فعالانه دولت ایران برای تغییر نظام سیاسی ایران حمایت می كرد و چنین اقدامی را از طریق دیپلماتیك و اقتصادی و به صورت های علنی و مخفیانه و حتی با استفاده از فرصت های مدنی توصیه می كرد.

منبع: نشریه اینترنتی 'كانسل آن فارین ریلیشنز' ، تلخیص و نگارش: تورج شیرآلیلو

سیام**1377** 1568